Oyun dünyasının en ikonik ama bir o kadar da tartışmalı figürlerinden, Minecraft’ın yaratıcısı Markus “Notch” Persson, dijital oyun sahipliği üzerine alevlenen tartışmalara bomba gibi bir yorumla katıldı. “Stop Killing Games” adlı tüketici hareketine destek veren Notch, yayıncıların oyunları kalıcı olarak öldürme hakkını kendilerinde görmelerini eleştirerek, yıllardır savunduğu provokatif görüşünü yeniden gündeme taşıdı: Eğer bir oyuna ödediğimiz para bize tam mülkiyet hakkı vermiyorsa, korsan oyun da geleneksel anlamda hırsızlık sayılamaz.
Bu çıkış, oyun endüstrisinde oyuncular ve dev yayıncılar arasında giderek büyüyen bir fay hattını gözler önüne seriyor. Tartışmanın merkezinde ise basit bir soru yatıyor: Dijital bir oyunu “satın aldığımızda” tam olarak neyin sahibi oluyoruz?
Minecraft geliştiricisi haklı mı?
Her şey, oyuncuların parayla satın aldıkları oyunların bir gün yayıncı kararıyla tamamen oynanamaz hale gelmesine karşı başlattığı “Stop Killing Games” girişimiyle başladı. Electronic Arts’ın, BioWare tarafından geliştirilen ve büyük umutlarla piyasaya sürülen Anthem oyununun sunucularını 12 Ocak 2026’da kalıcı olarak kapatacağını duyurması, bu öfkeyi körükleyen son örnek oldu. Bu tarihten sonra, oyuna para vermiş binlerce oyuncu için Anthem dijital bir enkazdan farksız olacak.
1.3 milyona yakın imza toplayan ve Avrupa parlamentolarına yasa tasarısı sunmayı hedefleyen bu hareket, yayıncıları köşeye sıkıştırmış durumda. Yayıncıların savunması ise tanıdık: Sunucuları açık tutmak “aşırı pahalı” ve böyle bir yasa, oyun fiyatlarına zam olarak yansıyabilir. Bu, üstü kapalı bir tehdit olarak algılanıyor.
Bu noktada sahneye çıkan Markus Persson, aslında yeni bir şey söylemiyor; sadece 13 yıl önce kurduğu felsefi temeli günümüzün sorunuyla birleştiriyor. Notch, hiçbir zaman korsanlığı ahlaki olarak onaylamasa da, onu “hırsızlık” olarak etiketleyen endüstri dogmasına hep karşı çıktı.
- 2011, Oyun Geliştiricileri Konferansı: Notch, meslektaşlarına “Korsanlık hırsızlık değildir” demişti. Argümanı basitti: “Bir araba çalarsanız, dünyada bir araba eksilir. Bir oyunu korsanlarsanız, dünyada bir kopya fazlalaşır ve potansiyel olarak yeni bir hayran kazanırsınız.”
- 2012, Sosyal Medya: Bir hayranının oyunu satın alacak parası olmadığını söylemesi üzerine Notch, “Korsanını indir. İleride gücün yettiğinde hala beğeniyorsan satın alırsın. Bu yüzden kötü hissetme,” diyerek endüstri standartlarının çok dışında bir duruş sergilemişti.
Bugün yaptığı “Satın alma mülkiyet değilse, korsanlık da hırsızlık değildir” yorumu, bu tutarlı felsefenin bir devamı. Notch’a göre, eğer bir yayıncı sattığı ürünü keyfi olarak geri alabiliyor veya kullanılamaz hale getirebiliyorsa, oyuncunun ödediği para bir “satın alma” değil, bir “kiralama lisansı” anlamına gelir. Bu durumda, lisanssız bir kopyanın yaratılması da mülke karşı işlenen bir suç olan “hırsızlık” tanımına girmez.
Peki, Notch sadece eleştiriyor mu? Hayır, aynı zamanda bir çözüm de sunuyor. Kendisine yayıncıların ne yapması gerektiği sorulduğunda, eski günleri hatırlatıyor: Geliştiricilerin, resmi sunucular kapandıktan sonra bile oyuncuların kendi özel sunucularını kurmalarına olanak tanıyan bir model. Bu sayede oyunlar, toplulukları tarafından yıllarca yaşatılabilir ve geliştirici için ek bir maliyet oluşturmaz.
Bu tartışma devam ederken, Notch’un bir süredir takipçilerinin nabzını yoklayarak Minecraft’ın manevi bir halefi üzerinde çalışmaya geri dönme ihtimalini gündemde tutması ise dikkat çekiyor. Oyun endüstrisini parayla inşa eden ancak onun kurumsal yapısına her zaman meydan okuyan bu aykırı sesin, dijital mülkiyet savaşlarının seyrini etkileyip etkilemeyeceğini zaman gösterecek. Ancak bir şey kesin: Notch konuştuğunda, tüm sektör dinlemek zorunda kalıyor.
